Projektowanie i prowadzenie terenowych badań jakościowych. Metodologiczne, empiryczne
i etyczne problemy badań – teoria a praktyka.
CZĘŚĆ I
Prowadzący: prof. nadzw. dr hab. Piotr Chomczyński (Uniwersytet Łódzki)
Miejsce i data: Poznań, 18.11.2016 r. (część II: 19.11.2016 r.)
Cel:
Celem kursu jest zapoznanie uczestników z podstawami prowadzeniem terenowych badań jakościowych od strony praktycznej. Kursanci poprzez liczne ćwiczenia, symulacje, dyskusję i scenki będą mieli możliwość sprawdzenia w praktyce swojej dotychczasowej wiedzy na temat metodologii badań jakościowych jak również przekonać się do zalet wynikających ze stosowania takich narzędzi badawczych jak: technika wywiadu swobodnego, narracyjnego, materiału wizualnego, dokumentów zastanych, obserwacji uczestniczącej oraz wywiadu grupowego. Ponadto kursanci zapoznają się z praktycznymi wskazówkami przydatnymi dla uzyskania wysokiej jakości materiału empirycznego.
Efekty kształcenia:
- Wiedza: po zakończeniu kursu uczestnicy powinni być w stanie poddać charakterystyce najważniejsze zasady towarzyszące planowaniu i prowadzeniu badań jakościowych. Ponadto powinni wskazać problemy organizacyjne, koncepcyjne, etyczne i badawcze związane z budową narzędzi badawczych. Kursanci zyskają także większą świadomość w zakresie aplikacji poszczególnych technik w terenie oraz związanym z nim ograniczeń.
- Umiejętności: w wyniku uczestnictwa w przeprowadzonym kursie uczestnicy powinni potrafić „wejść w teren” w celu pozyskania wartościowych danych empirycznych, rozstrzygnąć dylematy organizacyjne i etyczne związane z przebywaniem w środowisku badanych, modyfikować narzędzia badawcze w oparciu o istniejące okoliczności. Uczestnicy powinni także posiąść umiejętność zastosowania w praktyce zasad triangulacji metodologicznej, danych i badacza celem uzyskania najbardziej obiektywnego i pełnego materiału.
- Kompetencje: w efekcie odbycia kursu uczestnicy powinni posiadać kompetencję planowania jakościowych badań terenowych, weryfikacji założeń wstępnych, rozstrzygania problemów w trudnym terenie, weryfikacji jakości uzyskiwanych informacji oraz triangulacji metodologicznej, danych i badacza. Ponadto kursanci nabędą umiejętność zaawansowanej analizy materiałów zastanych i wywołanych.
Treści programowe:
Kurs składa się z dwóch części (dla początkujących i osób bardziej zaawansowanych), z których każda trwa jeden dzień szkoleniowy.
Kurs dla osób początkujących:
- mocne i słabe strony metod jakościowych w praktyce badawczej
- idea triangulacji metodologicznej i jej konsekwencje praktyczne
- przygotowania do wejścia w teren badawczy
- praktyczne zasady obserwacji uczestniczącej wraz z przykładami
- przygotowanie wywiadu swobodnego i narracyjnego – ćwiczenia
- konstruowanie dyspozycji i pytań do wywiadów
- ogólne zasady prowadzenia badań fokusowych
- prezentacja przeprowadzonych przez prowadzących wywiadów i fokusów
Metody dydaktyczne:
ćwiczenia, symulacje, dyskusje, odgrywanie ról, ćwiczenia w parach.
Dodatkowe informacje:
Prof. Piotr Chomczyński – stypendysta europejskiego programu Eurica zrealizowanego w Instituto de Investigaciones Sociales na Universidad Nacional Autónoma de México, w ramach którego prowadził badania etnograficzne nad przestępczością zorganizowaną. Działając w organizacji Comisión de Derechos Humanos del Distrito Federal monitorował sytuację osób osadzonych w zakładach karnych i korekcyjnych w Meksyku. Stypendysta ministerialnego stypendium dla młodych wybitnych naukowców. Kierownik i członek zespołu licznych projektów badawczych krajowych i zagranicznych (Ekwador, Niemcy, Ukraina, Meksyk). Prowadził zajęcia z zakresu socjologii dewiacji na Pennsylvania State University w Stanach Zjednoczonych. Absolwent kursów z zakresu Scientific Writing oraz Statistics in Medicine na Stanford University oraz innych w ramach Fundacji Nauki Polskiej. Absolwent studiów podyplomowych z zakresu komercjalizacji wiedzy (B + R) zakończonych certyfikatem metodologii projektów badawczych PRINCE 2. Członek komitetów redakcyjnych czasopism o zasięgu krajowym i zagranicznym oraz autor licznych zagranicznych i krajowych publikacji. Specjalizuje się w metodach ilościowych i jakościowych w zakresie badań socjologicznych, medycznych i marketingowych. Jego ostatnia książka poświęcona jest analizie działań wychowanków schronisk dla nieletnich i zakładów poprawczych w Polsce. Badania miały charakter terenowy i opierały się na trwających rok obserwacjach uczestniczących jawnych wykonywanych w placówkach, wywiadach swobodnych realizowanych wśród młodzieży i kadry, a także analizie zapisów kamer oraz dokumentów wewnętrznych i zewnętrznych.
Pliki do pobrania:
Więcej:
Projektowanie i prowadzenie terenowych badań jakościowych. CZĘŚĆ II
Warsztaty metodologiczne (edycja 2016)
